Realizm w czasach przełomu

Opis:

Charakterystyka:

Zbigniew Pańpuch
Realizm w czasach przełomu. Antyczne korzenie cywilizacji europejskiej

Książka to szczególna, Autor żywi bowiem przekonanie, że podstawowy rys współczesnej cywilizacji stanowi odchodzenie od realnej rzeczywistości i pogrążanie się w fałszywym (skutek pomyłki) czy wirtualnym (celowo wytworzonym sztucznym) świecie. Choć tendencja taka była już zidentyfikowana już u początków cywilizacji europejskiej, to jednak w dziejach przebierała różne postaci, mniejszej lub większej kumulacji, wpływając na bieg wydarzeń. U początków myśli cywilizacyjnej filozofowie poszukiwali i wskazywali na jej racjonalne i realistyczne podstawy, identyfikowali absurdy i nieciągłości w racjonalnym poznawaniu świata osób i rzeczy, próbowali wychodzić z rozwiązań błędnych i wypracować właściwe. Autor w swych rozważaniach zwraca się do historycznych podstaw i źródeł filozofii w tym celu, aby przechować to, co potwierdziło swą wartość w biegu dziejów, kontynuować tradycję poszukiwania i pogłębiania prawdy o świecie poprzez lepsze jej zrozumienie. Autor przywołuje w szczególności dwóch największych filozofów starożytności – Platona i Arystotelesa, którzy wskazali podstawy filozofii i racjonalnego poznawania rzeczywistości – by dać komentarz do zjawisk społecznych z przełomu XX i XXI w.
Książka składa się z czterech części. W części pierwszej pt. „Rzeczywistość czy fikcja?” Autor podjął problem mediów i medioholizmu jako czynnika dominującego w życiu całych społeczności, odrywającego je od prawdy i od pogłębionego rozumienia realnego świata osób i rzeczy, co przeradza się w wady moralnego działania człowieka. Autor wskazuje tu na niezbywalną rolę prawdy jako gwarantującej realizm poznawczy w ujmowaniu najważniejszych obszarów rzeczywistości, jako umożliwiającej i zabezpieczającej postawę wierności rzeczywistości.
Część druga „O realną politykę” dotyczy mitologizacji życia społecznego (politycznego), szczególnie natury i funkcji państwa. Inne dyskutowane w tej części książki aktualne kwestie to agresja i przemoc, imigracja, ideologia multikulturalizmu. Autor stara się ukazać te problemy w kontekście szans rozwoju dla człowieka i społeczności przy spełnieniu określonych warunków.
W trzeciej części książki pt. „Ekonomia – realna czy utopijna?” został zanalizowany problem bardziej ogólny i podstawowy dla ekonomii, jakim jest własność, a także pewne szczegółowe kwestie, pojawiające się na kanwie życia współczesnego, a mianowicie sprawiedliwości czy problemu konieczności podatków w kontekście powstania nowego systemu finansowego. Innym poruszonym tu zagadnieniem jest wzbudzający wciąż kontrowersje handel w niedziele - Autor koncentruje się na aspekcie ekonomicznym i moralnym.
W części czwartej „Szlachetne zdrowie” wskazano klasyczne remedia na problemy sygnalizowane w pierwszej części związanej z uzależnieniami i ucieczką od rzeczywistości. Na tle aktualności koncepcji zdrowia i choroby według św. Tomasza z Akwinu Autor zwraca uwagę na całościowe i filozoficzne podejście do ludzkiego zdrowia. Podejmuje także próbę racjonalnej odpowiedzi na ważne pytania w obecnej sytuacji pandemii, w której aspekty zdrowotne dominują w skali społecznej i globalnej jako modyfikujące najważniejsze dziedziny życia, nie wyłączając nawet sfery religijnej.

Wydanie książki zostało sfinansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Regionalna Inicjatywa Doskonałości” nr projektu 028/RID/2018/19.

Lublin 2021, ss. 293, cena 39 zł
ISBN 978-83-65792-37-2